Leuk idee? Protect what is yours!

Door: mr. Sucena A. Hortencia

Wij leven meer dan vroeger in een era waarin men geprikkeld wordt om meer dan één geldstroom te hebben. Het enkel hebben van een baan als bron van inkomsten volstaat niet meer en de gedachte dat men tot pensioengerechtigde leeftijd wil werken lijkt populariteit te hebben verloren. Gesprekken onder tieners, (jong) volwassenen (leeftijdsklasse 20-40) en mensen van middelbare leeftijd (40-65 levensjaar) gaan steeds vaker over het maken van je hobby of passie tot een bron van inkomen, het investeren in mogelijkheden die leiden tot rendement of het opzetten van een nieuw concept. Begrippen zoals air bnb, cryptocurrencies, entrepreneur, influencer, investeerder of rentenier zijn daardoor onvermijdelijk en meer populair en trendy.

Men denkt niet meer alleen over het winnen van de hoofdprijs van de loterij, briyechi of wega di nùmber, maar ook aan opties waaruit men zou kunnen leven van het rendement uit eigen vermogen. Het gaat steeds minder over het wagen van een kans of het nemen van een gok. Het creëren van andere geldstromen is in opmars.

Voor het opzetten of aansluiten aan de nieuwe trends om te leven van rendement uit eigen vermogen dient nagedacht te worden over bestaande en nieuwe concepten. Komt u tot een idee of valt uw keuze op een nieuw concept waarbij een product of een dienst wordt aangeboden, is het ondenkbaar dat u daarbij niet denkt aan een herkenningsteken of een naam daarvoor. Vaak gaat de gekozen naam voor het product of dienst gepaard met een afbeelding en een logo. De naam, de afbeelding en het logo zijn allen een merk. Andere voorbeelden van een merk zijn de vorm van de verpakking, klanken of een kenmerkende kleur.

Eenieder die tot een idee is gekomen zou willen kunnen voorkomen dat een ander het daaraan gekoppelde merk of werk kan kopiëren en/of gebruiken zonder diens toestemming. Als merkgemachtigde valt het mij telkens weer op dat ondernemers ervan uitgaan dat hun naam goed beschermd is als deze is geregistreerd als handelsnaam bij de Kamer van Koophandel en Nijverheid of als zij een domeinnaam uitgegeven hebben gekregen voor hun website en dat hun logo voldoende beschermd is door het auteursrecht. Om bescherming te krijgen op grond van het merkenrecht is echter altijd registratie van je merknaam en/of beeldmerk vereist.

Aan een merkhouder, de eigenaar van een geregistreerd merk, komt het recht toe om zich te verzetten tegen ieder gebruik van het merk of een sterk gelijkend merk (indien dit verwarring veroorzaakt) waarvoor niet zijn toestemming is verleend.

Het auteursrecht dat automatisch ontstaat simpelweg door het maken van een werk, biedt soms ook uitkomst als het gaat om een werk waarbij aan de maker van een origineel werk het uitsluitend recht toekomt om dit werk te gebruiken en om anderen te verbieden daarvan gebruik te maken. Echter is het noodzakelijk om aanspraak te kunnen maken op een auteursrecht dat u als maker een origineel werk van letterkunde, wetenschap of kunst maakt dat een eigen, oorspronkelijk karakter bezit en dat het persoonlijk stempel van de maker draagt. 

Ideeën worden niet beschermd door het auteursrecht omdat er immers geen is sprake van een waarneembaar werk. Pas als u een idee of gedachte uitwerkt in een concreet werk kan u bescherming ontlenen aan het auteursrecht. Het merkenrecht biedt een ruimere bescherming dan het auteursrecht.

Een merk kan, zoals hiervoor opgesomd, zijn de naam van een product of de dienst (woordmerk), een beeldmerk in de vorm van een afbeelding en logo, de vorm van de verpakking (vormmerk), een klank (klankmerk) of een kenmerkende kleur (kleurmerk).

Een merk kan worden geregistreerd als aan enkele vereisten wordt voldaan. Het merk moet uniek zijn en mag geen inbreuk maken op bestaande merken die al zijn geregistreerd. Het merk moet daarom een onderscheidend vermogen hebben en niet verwarrend vergelijkbaar zijn met andere merken.

Een merk mag niet bestaan uit algemene, beschrijvende termen die de aard van de producten of diensten beschrijven en moet dus voldoende onderscheidend vermogen hebben. Een merk mag geen inbreuk maken op de intellectuele eigendomsrechten van anderen, zoals auteursrecht of octrooien. Ook mag een merk geen (i) immorele of aanstootgevende inhoud hebben, (ii) geografische aanduiding zijn, tenzij ze een secundaire betekenis hebben gekregen die is gekoppeld aan een specifiek product of dienst of (iii) generieke termen zijn die niet specifiek genoeg is om een bepaald product of dienst te identificeren.

Naast deze vereisten zijn er ook specifieke documentatievereisten, zoals het indienen van een aanvraagformulier, een beschrijving van de producten of diensten waarvoor het merk zal worden gebruikt, en eventueel een voorbeeld van het merk in de vorm van een logo of een afbeelding of een woord. Uiteraard wordt ook voordat een merk wordt geregistreerd onderzocht door het Bureau Intellectuele Eigendom of het merk beschikbaar is, niet in conflict komt met bestaande merken die al zijn geregistreerd en voldoet aan de hierboven genoemde vereisten.

Ja, het is mogelijk om een woordmerk te registreren. Een woordmerk is een merk dat bestaat uit woorden, letters, cijfers of andere tekstuele elementen zonder specifieke grafische elementen. Het kan een bedrijfsnaam, productnaam, slogan of ander tekstueel element zijn dat wordt gebruikt om een product of dienst te identificeren kwalificeren. Over het registreren van een woordmerk kunnen pagina’s vol gevuld worden.

Samengevat komt het erop neer dat als je een uitgewerkt idee en een merk hebt, het loont om dit te beschermen om te voorkomen dat een ander hiermee ervan door gaat. Houd deze kolom in de gaten voor mijn volgende publicatie.

Photo by Patrik Michalicka on Unsplash