Kankerrecht?!

Door: mr. Mirto F. Murray

‘Mirto, je hebt prostaatkanker’, zei de uroloog. Een medisch technische uitleg volgde die ik maar gedeeltelijk mentaal registreerde. Gelukkig zat mijn echtgenote naast me. Prostaatkanker? Ik? Wat nu? Opereren, volledig verwijderen prostaat als beste behandelingsmethode, voor de zekerheid een CT-scan van de onderbuik laten maken en andere op dat moment niet eens eng klinkende medische behandelingen werden mij voorgeschoteld door de dit keer opmerkelijk spraakzamere uroloog.

Even terug in de tijd. Als vijftigplusser liet ik onder bezielende leiding van mijn huisarts, die – toeval of niet – een van mijn beste vrienden is, mijn PSA-waarden meten. Een PSA waarde geeft aan hoeveel prostaatspecifiek antigeen (PSA) het klierweefsel van de prostaat afgeeft aan het bloed. De PSA waarde kan stijgen door een vergrote prostaat, een ontstoken prostaat of door prostaatkanker. Dat meten van die waarden gaat door het afnemen van bloed. Nu ben ik al helemaal geen held als het om naaldprikken gaat, maar merk ik dat bloedprikken nog net gaat als ik mijn gezicht maar afwend van het prikgebeuren in mijn linkerarm. Over een periode van anderhalf tot twee jaar werd er telkens bij het bloedprikken een hogere PSA-waarde waargenomen. In de wetenschap dat mijn biologische vader prostaatkanker heeft gehad en onder meer daaraan is overleden werd als snel besloten tot verwijzing naar een uroloog. Een afspraak was zo geregeld en turend over zijn brilletje sprak de man die zich zakelijk uitte en van weinig woorden bediende dat het goed zou zijn om als eerste mij te toucheren. Nu is ‘toucheren’, wanneer het om de prostaat gaat, een mooi woord voor letterlijk – excusez le mot – een vinger in je reet. Het voelen van de grootte van de prostaat en de gladheid van de buitenwand van de prostaat gaat nou eenmaal het makkelijkst en minst ingrijpend via een rectaal toucher waarbij de uroloog met een vinger via de anus de prostaat betast. De ervaren uroloog voelde niets bijzonders bij mij maar achtte het raadzaam dat ik een MRI van mijn prostaat liet maken. Zo gezegd, zo gedaan en ook de enkele dagen later gemaakte MRI toonde niets bijzonders aan. Dit was augustus/september 2022.

Aangezien mijn huisarts en ik behalve de PSA-waarden ook mijn cholesterolwaarden in de gaten hielden werd in februari dit jaar besloten tot wederom bloedprikken. En weer was een lichte verhoging te bespeuren in de PSA-waarden. Terug naar de uroloog die aan de hand van de waarden besloot tot het doen van een biopsie waarbij met een speciaal apparaat poliklinisch, dus op de praktijk van de uroloog, kleine stukjes weefsel uit de prostaat worden verwijderd. U raadt het al, maar ook daarbij is de makkelijkste manier van toegang tot de prostaat via de anus. Met knikkende knieën verscheen ik op de afgesproken datum voor het laten nemen van de biopsie. Gelukkig was Flory, mijn lieftallige echtgenote, net als de vorige keer mee met mij. De assistente van de uroloog stelde mij op mijn gemak.  Na het nemen van het eerste monster met het apparaat en na gewend te zijn geraakt aan het geluid dat het apparaat maakt, viel het reuze mee. Kennelijk werkte het verdovingsmiddel dat ik een uur voor de behandeling moest innemen ook goed. Na twee weken zou de uitslag van de test beschikbaar zijn en zou ik gebeld worden voor een nieuwe afspraak wist de immer aardige receptioniste van de uroloog bij het vertrek aan mij te vertellen.

Amper acht dagen later, het was toen 1 maart 2023, werd ik gebeld door dezelfde receptioniste. Het was zo vlak voor het middaguur en ze vroeg of ik nog die middag om vijf uur langs kon komen bij de uroloog. ‘Hey dushi’, zei ik tegen mijn echtgenote die mij op kantoor werkt, ‘blijf rustig, maar de receptioniste van de uroloog belde net of we vanmiddag om vijf uur langs kunnen komen’. Ik ben van mezelf super positief ingestemd en ga er altijd van uit dat voor ieder probleem een oplossing bestaat en daarom dus ook dat de uitslag van de biopsie goed zou zijn. Mijn echtgenote dacht daar, vertelde zij mij later, anders over. Vlak voor we naar de uroloog gingen ging even door me heen dat het misschien minder goed nieuws zou zijn als gebeld werd met de vraag of ik nog die middag bij de praktijk kon langskomen. Maar goed, over een half uur zou ik het weten.

Bij binnenkomst in de spreekkamer werd conform het boekje het slechte nieuws direct medegedeeld. ‘Mirto, je hebt prostaatkanker.’ Ik zat op het puntje van mijn stoel maar, realiseerde ik mij achteraf, anders dan de andere twee keren dat ik letterlijk op het puntje van mijn stoel zat te weten toen ik voor het eerst het hartje van onze zoon hoorde kloppen nog in de buik van Flory en voor de tweede keer toen hij geboren werd via een keizerssnede. Neen, dit was een ander soort zitten op het puntje van je stoel. Met duidelijke empathie maar ook constante geruststelling sprak de uroloog over de relatieve beginstadia waarin de verschillende stukken verwijderde weefsel kankercellen bevatten. Het behandelplan, dat inhield de volledige verwijdering van de prostaat, maar ook alle mogelijke gevolgen daarvan werden uitvoerig besproken en uit zijn woorden maakten Flory en ik op hoe ervaren mijn uroloog is.

Na het horen van het nieuws rijden we als eerst naar onze vriend en huisarts, die toevallig op zijn praktijk is. Wij zijn met z’n drieën dankbaar dat wij de testen zijn blijven doen en er op tijd bij zijn en de huisarts benadrukt de ervaring van de uroloog. We besluiten ter plekke ons niet te wenden tot andere medische specialisten voor een second opinion of naar het buitenland te gaan maar volledig te vertrouwen op de deskundigheid van mijn uroloog. Flory en ik besluiten later, eenmaal thuis aangekomen, om voorlopig dit nieuws voor onszelf te houden en pas vlak voor de operatie, die al snel voor vrijdag 21 april 2023 gepland wordt, onze familie, vrienden en mijn personeel in te lichten. Wij hadden met Pasen een vakantie gepland en zouden dan onze inmiddels twaalfjarige zoon Ethan vertellen over de prostaatkanker en de operatie.

Fast forward. Inmiddels ben ik geopereerd in het Curaçao Medical Center en op het moment van het schrijven van dit artikel ben ik thuis herstellende van de operatie. Het ging allemaal goed en als ik opname en operatie zou willen beschrijven – met alleen al het superaardig en toegewijd personeel van CMC in en rond de operatiekamer – ben ik nog wel een pagina of twee bezig. Die ruimte heb ik echter niet. Mijn steun en toeverlaat voor en na de operatie was met stip Flory, mijn echtgenote. Op de schaarse momenten dat ik er thuis na de operatie even door heen zat, was zij er om mij op te vrolijken maar ook voor de dagelijkse zorg die mijn wonddrain en katheter vergden.   

Nu bent u van mij in mijn artikelen andere taal gewend. Ik pleeg namelijk steevast alledaagse begrippen als liefde, carnaval, tijd maar ook voorwerpen als tandenborstels af te zetten tegen het recht en de correlatie tussen de begrippen en voorwerpen enerzijds en het recht anderzijds op een heldere wijze neer te zetten. Maar dit keer dus iets anders en op een aan medisch exhibitionisme grenzende wijze geef ik u een inkijk in mijn persoonlijk leven en welzijn. De primaire reden dat ik dit doe is om mannen te bewegen zich tijdig te laten testen op prostaatkanker en het taboe dat daaromtrent bestaat te doorbreken.

Ik geloof dat alles in het leven met een bepaalde reden gebeurt. Of iets anders geformuleerd in het Papiamentu dat ‘nada no ta pasa por nada’. In april 2022 had ik een zakelijke afspraak met iemand op kantoor. Uiteindelijk werd het zakelijk deel in tien minuten afgehandeld maar duurde desalniettemin het gesprek ruim anderhalf uur. De man in kwestie vertelde mij namelijk uitgebreid over het feit dat hij prostaatkanker had gehad. Vanaf de ontdekking tot aan de behandeling en naderhand het herstel werd mij in geuren en kleuren verteld. Ik luisterde zeer aandachtig en hij moedigde mij aan het einde van onze bespreking aan mij ook te laten testen op prostaatkanker. Als een van de trekkers van de Distinguished Gentleman’s Ride, een organisatie die wereldwijd fondsen werft ter bestrijding van prostaatkanker en daarmee ook aandacht vraagt voor deze vorm van kanker bij mannen, verzocht hij mij hem te sponsoren bij de ride die in mei 2022 op Curaçao zou plaatsvinden. Ter plekke besloot ik dat te doen.

In januari dit jaar was ik op een nieuwjaarsborrel en een vriend vertrouwde mij toe prostaatkanker te hebben en spoedig geopereerd te zullen worden. Ik was verbouwereerd maar helder genoeg om hem de contactgegevens van die prostaatkanker survivor die mij op kantoor geweest was te geven. Mijn vriend kende hem nog uit een grijs verleden en zij hebben onderling contact gehad waarbij mijn vriend baat had bij de ervaringen van de ander. Het zijn die twee los van elkaar staande zaken, mijn uitvoerig gesprek in april 2022 met een prostaatkanker survivor en mijn vriend die mij in januari toevertrouwde prostaatkanker te hebben, die mij een ongelofelijke rust bezorgd hebben toen bij mij prostaatkanker geconstateerd werd. Wat een absolute opsteker en spreekwoordelijke hart onder de riem was, was echter de onvoorwaardelijke liefde en steun die ik ervoer van mijn gezin, familie, vrienden en mijn personeel. Soms overmand door emoties op het moment dat ik ze deelgenoot maakte van mijn ziekte gaf ieder van hen mij, al dan niet geëmotioneerd, onbeschrijfelijke kracht. Het spreekt voor zich dat ik iedere man die hetzelfde ondergaat dezelfde rust, liefde en kracht toewens en daarvoor is bekendheid – in het Engels uitgedrukt als ‘awareness’ – voor nodig. Bekendheid met de ziekte maar ook bekendheid met de oplossingen en bovenal de mogelijkheid van tijdige detectie. In dat kader deel ik met u, geachte lezer, mijn verhaal zodat de mannen onder u zich laten testen en de vrouwen onder u uw partner, vader, broer, zoon ook daartoe aanzetten. Met dat doel wordt, met toestemming van de Napa en de Amigoe, waarvoor ik zeer erkentelijk ben, voor deze ene keer, dit artikel ook geplaatst in het Antilliaans Dagblad en in het Papiamentu in de dagbladen Vigilante en Extra. Dat is ook speciaal omdat op afgelopen zondag 21 mei 2023 de Distinguished Gentleman’s Ride weer plaatsvond op Curaçao.

Dus mannen, zoals het Surinaams gezegde luidt: ‘no tek sjing, njang wisi’, hetgeen zich buitengewoon moeilijk laat vertalen in het Nederlands of Papiamentu maar erop neerkomt dat je je niet moet schamen om hulp te vragen. Bespreek prostaatkanker met je huisarts en laat je onderzoeken! En tot slot, dat Kankerrecht?! In de zin van recht op kanker bestaat dat gelukkig niet, maar wat wel bestaat is het recht kankervrij te zijn en het recht je te laten testen en bij detectie het recht je te laten behandelen en uiteraard het recht je over alles en nog wat te laten informeren over prostaatkanker. Voila, vandaar dit artikel.

Mirto F. Murray is advocaat en vennoot bij Murray Attorneys at Law en dankt allereerst zijn echtgenote Flory Murray-Bentoera voor haar niet aflatende steun en goede zorgen en voorts de uroloog drs. Wissem Isa, de huisarts drs. F.E. ‘Jerry’ Semper, maar vooral ook zijn familie, vrienden en personeel voor hun onvoorwaardelijke en oprechte liefde, aandacht en ondersteuning en last but not least Frits Terborg van de Distinguised Gentleman’s Ride Curaçao en de voltallige staf van CMC voor de goede zorgen.